Michałowski Jan Zygmunt (1881–1947), dyplomata. Ur. 24 VI w Wylezinie koło Tarczyna, był synem Zygmunta (zob.) i Marii z Popielów. Kształcił się w Wiedniu, gdzie ukończył Theresianum, a następnie Akademię Konsularną oraz studia prawnicze. W r. 1906 wstąpił do austro-węgierskiej służby konsularnej. Pracował jako wicekonsul w Tangerze, attaché konsularny w Sofii oraz przez pewien czas w centrali ministerstwa w Wiedniu; następnie w l. 1910–12 był wicekonsulem w Smyrnie. Przeszedł w r. 1912 do służby dyplomatycznej i pracował początkowo w ambasadzie austro-węgierskiej w Londynie jako jeden z sekretarzy, później był drugim sekretarzem poselstwa w Belgradzie, gdzie przebywał do wybuchu pierwszej wojny światowej. Odbył całą kampanię wojenną w armii austriackiej jako oficer 8 p. ułanów. Po powstaniu państwa polskiego rozpoczął M. pracę w Min. Spraw Zagranicznych (MSZ). Kierując się względami politycznymi i gospodarczymi, MSZ zdecydowało się na powołanie polskiego przedstawicielstwa w Szwecji, jako pierwszym z krajów skandynawskich, i mianowało tam M-ego ministrem pełnomocnym i posłem w misji specjalnej 24 V 1919, jeszcze przed uznaniem (3 VI) niepodległości Polski przez Szwecję. W dn. 22 VII t. r. M. objął placówkę w Sztokholmie w randze posła nadzwycz. i ministra pełnomocnego i pozostał na tym stanowisku do 19 I 1924.
W końcu t. r. (24 XII) M. został mianowany posłem nadzwycz. i ministrem pełnomocnymw Budapeszcie. W okresie jego urzędowania Polska i Węgry podpisały 26 III 1925 konwencję handlową; Węgry ratyfikowały ją już 3 IV t. r., Polska jednakże, wskutek zmienionej tymczasem sytuacji gospodarczej, zwlekała z ratyfikacją. M. wyjaśniał wówczas rządowi węgierskiemu motywy posunięć rządu polskiego, a równocześnie wskazywał polskiemu MSZ na konieczność zacieśnienia stosunków gospodarczych z Węgrami jako drogi do zbliżenia obu krajów; ostatecznie Polska ratyfikowała konwencję 1 IX 1925. M. położył duże zasługi dla kolonii polskiej na Węgrzech, którą zorganizował i otaczał troskliwą opieką. Nie udało mu się jednak wskutek rozbicia organizacji filopolskich doprowadzić do powstania jednolitego i wpływowego stowarzyszenia węgiersko-polskiego. Na krótko przed wyjazdem z Węgier zawarł jedynie porozumienie z Albertem Nyarym, przewodniczącym najpoważniejszego z nich – Związku Węgiersko-Polskiego. Odwołany 19 VI 1928, M. opuścił placówkę budapeszteńską 31 VII t. r. Objął następnie z dn. 5 VIII t. r. poselstwo polskie w Kopenhadze. Za czasów jego urzędowania podpisano 29 V 1930 umowę polsko-duńską o uruchomieniu polskiej linii transatlantyckiej przy pomocy duńskiego towarzystwa okrętowego. W połowie lipca 1931 M. wrócił do kraju i 1 VIII t. r. został przeniesiony w stan rozporządzalności. Zniechęcony do dalszej pracy dyplomatycznej wskutek braku możności porozumienia się z ówczesnym kierownictwem MSZ, został na własne żądanie przeniesiony w stan spoczynku 1 II 1932. Zmarł 7 X 1947 w Krakowie, pochowany został na cmentarzu Rakowickim. Odznaczony był m. in. szwedzkim Wielkim Krzyżem Orderu Gwiazdy Polarnej.
Z małżeństwa zawartego w r. 1910 z Marią Wodzicką (ur. 1885), pozostawił czworo dzieci: Krzysztofa (ur. 1912), benedyktyna, Marię (ur. 1916), Zygmunta (ur. 1918) oraz Annę (ur. 1923), zamężną Ballaux.
Cieślak T., Szwecja, Z dziejów XIX i XX w., P. 1969; Popiel P., Rodzina Popielów, Kr. 1936 s. 102; – „Dzien. Urzęd. MSZ RP” 1920 nr 1 s. 36, 1923 s. 105, 1925 s. 6, 1926 s. 168, 1928 s. 171, 1929 s. 104, 1931 s. 177, 1932 s. 64; „Hof- und Staats-Handbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie” 1907, 1914, 1916; „Roczn. Służby Zagran. RP” wg stanu na 1 kwietnia 1938 s. 57, 135, 145; Wysocki A., Sprzed pół wieku, Kr. 1958; – AAN: Komitet Narodowy Polski (KNP), sygn. 95 k. 45, 51–52, 67, 74–75, 78–79, 85, Arch. I. J. Paderewskiego, sygn. 1008 k. 1–4, Kancelaria Cywilna Naczelnika Państwa (KCNP), sygn. 72 k. 61, 93–94, 96, 126, Min. Spraw. Zagran. sygn. 842 k. 1–3, 16–17, 53, 843 k. 1–9, 888 k. 27–37, 889 k. 5–10, 5705, 5713, 5717 k. 11–39, 52, 71, 5734 k. 1–13, 17–42, 5746 k. 1–7, Poselstwo RP w Budapeszcie, sygn. 40, 112; – Dworzaczek W., Michałowscy h. Jasieńczyk, s. 20–1 (mszp. w posiadaniu Adama Michałowskiego); – Informacje M. Michałowskiej.
Andrzej Piber i Alina Szklarska-Lohmannowa